OFFERINGEN - LABUHAN - RUWATANAan de Zuidkust van Java worden speciale offeringen uitgevoerd, die gewijd zijn aan de Ratu Kidul. Allerlei offeringen worden vervaardigd, waaronder haar en make-up spulletjes (de Vorstin is tenslotte een schitterend hemels vrouwelijk wezen...). Bepaalde offeringen worden gedeponeerd op een vlotje, met prachtige Cindé-zijde afgedekt... en aan de golven van de zee toevertrouwd. Worden deze geaccepteerd, dan verdwijnen vlot en al in de woeste zeemassa... zoniet, dan worden deze teruggeworpen op het strand. Dat betekent niet veel goeds, en komt zelden voor. Spulletjes die later aanspoelen nemen de toegestroomde Javanen gretig mee als ...talisman! Zelfs het peperdure Kraton-batik komt op deze manier terecht bij de lokale bevolking.
***
Van de allerhoogst geplaatste figuren, zoals de Solonese Susuhunan en de Yogyase Sultan, worden de nagels en haren geofferd en begraven bij de rotsstenen. Op sommige plekken worden bootjes gemaakt en gevuld met allerlei sacrale dingen... en aan de zeegolven geschonken. Meestal wordt er een karbouw geofferd.
***
Soms is het een gewoon houten vlondertje met allerlei symbolische kleine offertjes, zoals stenen, foto's, stukjes voedsel erop gelegd. Dat is een heel apart ritueel en niet zo zeer voor touristen bestemd...
***Soms is het een gewoon houten vlondertje met allerlei symbolische kleine offertjes, zoals stenen, foto's, stukjes voedsel erop gelegd. Dat is een heel apart ritueel en niet zo zeer voor touristen bestemd...
Ook wordt verteld dat een der dragers van het vlotje wel eens onderuit wordt getrokken door de enorme zuigende kracht van de stroming, die levensgevaarlijk is. Hij is dan niet enkel een slachtoffer, maar tevens een "levend offer" geworden en zal verblijven in het Rijk van de Javaanse Zuidzee-Godin..., vertelt men vrij laconiek.
***
Ook in het West-Javaanse Pelabuhan Ratu worden rituele ceremonieën uitgevoerd voor de Javaanse Zuidzee-Godin... Meestal rond de datum van 6 April vinden deze plaats en komen de Zuid-Javanen geheel opgedost naar dit vissersdorpje aan de Wijnkoopsbaai. Vooral de vissers houden deze traditie hoog, hoewel de regering te Jakarta eigen ideëen hierover voert...
***
De "ruwatan" is een speciaal verzoenings- of inlossingsritueel. De Javaanse roh/ruh = geest kan dan bevrijd worden en heeft raakvlakken met het Hebreeuwse ruach = geest ... De Nyai van Segara Kidul smeekt om een ruwat-ritueel om de natuur tot rust te brengen ... Senapati van het 2e Mataram Rijk is degeen die hier gehoor aan geeft.Dit jaar plaatste Oost-Java deze speciale dagen in de kranten en verspreidde de aankondiging per streekbladen en aparte boekjes... elke offerdag heeft een eigen bijzondere naam.
***
De "ruwatan" is een speciaal verzoenings- of inlossingsritueel. De Javaanse roh/ruh = geest kan dan bevrijd worden en heeft raakvlakken met het Hebreeuwse ruach = geest ... De Nyai van Segara Kidul smeekt om een ruwat-ritueel om de natuur tot rust te brengen ... Senapati van het 2e Mataram Rijk is degeen die hier gehoor aan geeft.Dit jaar plaatste Oost-Java deze speciale dagen in de kranten en verspreidde de aankondiging per streekbladen en aparte boekjes... elke offerdag heeft een eigen bijzondere naam.
***
JALANIDIPUJA CEREMONY18 March 2001
A religious ceremony to mark the Hindu-Javanese New Year (1923 of the Saka calendar), held in the village of Srigonco (south of Malang) at Balekambang Beach. Water for ritual purposes is drawn seven wells, located in the middle of the forest. In Bali this anniversary is better known as Hari Raya Nyepi and silence is observed for a period of 24 hours.
LARUNG SESAJI26 March 2001
A thanksgiving ceremony held by the fishing communities of Blitar, in conjunction with the New Year "Suran" celebration. Festivities include offerings of local procedure, including a goat’s head, to the Goddess of the southern ocean, Kanjeng Ratu Kidul, at the beaches of Serang and Tambakrejo.
LABUHAN SURAN CEREMONY26-27 March 2001
A thanksgiving ceremony held in conjunction with New Year "Suran" celebrations, at Balekambang Beach, Malang. The ceremony begins at 10.00 a.m.
JALANIDIPUJA CEREMONY18 March 2001
A religious ceremony to mark the Hindu-Javanese New Year (1923 of the Saka calendar), held in the village of Srigonco (south of Malang) at Balekambang Beach. Water for ritual purposes is drawn seven wells, located in the middle of the forest. In Bali this anniversary is better known as Hari Raya Nyepi and silence is observed for a period of 24 hours.
LARUNG SESAJI26 March 2001
A thanksgiving ceremony held by the fishing communities of Blitar, in conjunction with the New Year "Suran" celebration. Festivities include offerings of local procedure, including a goat’s head, to the Goddess of the southern ocean, Kanjeng Ratu Kidul, at the beaches of Serang and Tambakrejo.
LABUHAN SURAN CEREMONY26-27 March 2001
A thanksgiving ceremony held in conjunction with New Year "Suran" celebrations, at Balekambang Beach, Malang. The ceremony begins at 10.00 a.m.
***
De Ruwatan is de traditioneel-Javaanse offerings-ceremonie die voor verschillende doeleinden wordt uit- en opgevoerd. Vanwege het intens-dramatische karakter, oa. de uitdrijving van kwaadaardige spirits (Slechte Dewa's), wordt deze ook "exorcisme" genoemd, en is bv. te zien in de ramspoed van Sang Batharakala (een Slechte Dewa) die zich wreekt op familie's met "ongelukkige" kinderen (die maar één zoon of dochter hebben, of twee zonen/dochters etc. ipv. de ideale zoon én dochter). Zo'n traditionele Ruwatan ceremonie wordt georganiseerd door "Permadani" (Vereniging van Indonesische Nationale Cultuur Community) en wordt gepresenteerd gedurende een lange reeks ceremonieën die meestal begint met de opvoering van Wayang Kulit (lederen poppen-spel). Het verhaal van Murwåkålå, de processie van allerlei unieke offeringen en ander offermateriaal, de hele ceremonie van het "respect betuigen", incluis het kussen van handen en voeten door bv. de kinderen of het "slachtoffer", gaan vergezeld van geknipte haren, het wassen van het lichaam en het weggooien van kleding en offeringen in de zee. De Sang Juru Ruwat (de Dalang of Wayangspeler) leidt het geheel en zorgt voor elk onderdeel om het lichaam en de ziel te zuiveren, zodat deze zich weer dicht bij God, de mens, natuur en alle wezens kan leven.
***
In de laatste tientallen jaren heeft de Ruwatan van het familie-gebeuren zich ontwikkeld naar massale bijeenkomsten, oa. aan de Zuidkust van Java. Samen met de Labuhan (zee-offeringen, -rituelen en -ceremonieën, zoals de Petik Laut Oceaan Festival te Sendangbiru, bij Malang, zie foto) zijn deze een populair evenement geworden. Hoewel van oorsprong de Murwakala-Ruwatans gedurende de dag werden uitgevoerd (alle andere Wayangs beginnen in de vooravond en duren de gehele nacht), worden deze met de Nieuwe Orde regering veelal aan het eind van de dag uitgevoerd, wanneer de zon zich in de oceaan laat zinken, de zg. "Twilight-zone". Vooral latere Javanologie-onderzoekers verwarden deze met goedkope import praktijken van magie (bastaard-ruwatan ceremonieën) en beschouwden de Ruwatans alsof door nep-dalangs uitgevoerd die de grenzen van de voorstelling overschreden. De Nieuwe Orde regering eist dan ook een gevestigde meester-dalang vandaag, juist daar eventuele slachtoffers bevrijd moeten worden (ngruwat) van de greep van Kala, de "álles-etende demoon van tijd"!
***
Dat de Ruwatans vrijwel onbekend zijn bij touristen, is niet zo vreemd, daar de uitvoering ervan geheel locaal wordt beleefd. Sinds een paar jaar worden de Ruwatans samen met andere evenementen aangekondigd in "Indonesia Events", en doen de Javanen absoluut niet moeilijk om touristen toe te laten. Zoals hier aan het Pugerstrand, Zuidoost-Java ten Zuiden van Jember, de bekende onderzoeker en javanoloog R. Wessing de hele dank-ceremonie van zéér dichtbij meemaakte, fotograveerde en een uitgebreid veslag maakte. Vorig jaar 2003 begon het Larung Sesaji Festival in Puger om 10.00 uur 's ochtends. Pas tegen de middag werd een vlot met de nasi kuning (gele rijst) en een apart bootje gevuld met de offeringen samen met een karbouwen-kop aan de oceaan toevertrouwd. Hoewel de stroming richting de baai liep, kon men duidelijk waarnemen dat het bootje richting zee werd "getrokken" ... en was voorspoed verzekerd!
***
Niet élk ritueel of ceremonie is een Ruwatan, die vaak van een zeer sacraal karakter zijn. Doch vaak zit het ngruwat-gedeelte (uitdrijven van boze krachten of het bevrijden daarvan) in de ceremonie, vooraf gegaan door het Wayangspel. Van de bovenstaande foto's is de linker wél een Ruwatan ('t Larung Sembonyo Zee Festival op het Prigi-strand, Trenggelek), terwijl de rechterfoto een Labuhan (Zee-offering) is ter gelegendheid van de Kroningsdag van Sri Sultan Hamengku Buwana X van Yogyakarta. Een belangrijk onderdeel van de Prigi Ruwatan is de Kuda Kepang (Paardendans) waar de "Stem" van de Ratu Kidul gehoord zal worden ...
***
Een deels speciale Zee-offering en deels een Ruwatan hier in het Selok Awar-Awar dessadorpje aan de Javaanse Zuidkust (ong. 18 km ten Zuiden van Lumayang). De Zee-offering is speciaal gewijd aan de Zuidzee-Godin, tewijl de Upacara Larung Sesaji ofwel MELASTI een Hindoes rituele ceremonie betreft ... op Bali een heel geliefd en populair evenement. Uiteraard zijn de Ruwatans van de Midden-Javaanse Kratons enorm spectaculair en een veel bezocht feest-gelegenheid, ondanks het "duistere" karakter...
Tot op de dag van vandaag worden deze rituelen en ceremoniën uitgevoerd! Een ander bijzonder ritueel is het Mahesa Lawung ritueel, dat in verband met de duistere Godin Durga wordt genoemd. Een speciale karbouw wordt geofferd, want bloed behoort tot de duisterheden van de Godin. Bijzonder, vind je niet? Click maar op de karbouw-foto hieronder en de techniek zal je ernaar toe voeren...
Een offer is elke gave die men aan de, of een godheid, toewijdt en welke wordt opgedragen aan de godheid. Het betreft een huldeblijk dat als een offer wordt voorgesteld, in de Bijbel aangeduid oa. in Genesis 4 : 4 (het geschiedde dat Kaïn van de vrucht des lands den Here offer bracht...), waardoor men hoopt de Godheid nader te brengen. Het meest bekende offer in onze generatie is het "lichaam en bloed des heren" dat in de gedaante van brood en wijn wordt geofferd. Dat daar de eigenlijke betekenis uit het matriarchaat bezoedeld, of verduisterd, is geworden, behoeft geen uitleg. Dat deze met het menstruatiebloed en het "semen" (teelvocht/sperma) te maken hebben, gaat vele mensen te ver, die het liever bij brood en wijn houden ... Doch wanneer de uitleg opdoemt van het altaar, de plaats waar het offer wordt aangeboden, verwijst men liever naar de priesters, want de Priesteres wordt meestal direct verbonden met magische praktijken, hekserij en en ander zweverig "gedoe"... met in herinnering de bloedoffers van oa. de Hindoese Godin Kali.
BeantwoordenVerwijderenHet Altaar (van 't Latijns Alta ara) is in de oudheid een verhoging voor offers geweest; het Christelijke altaar is sinds de 3de eeuw als symbolische "Tafel des Heren" de plaats voor het gebed en het Eucharistische Avondmaal. Het altaar bestaat uit een stenen mensa (altaarblad) dat door stipes (stelen) wordt gedragen. Uit het idee om boven het graf van Christus (als centrale cultusplaats) een altaar op te richten, ontstond het idee van het graf (crypte) met de relikwieen van een heilige. Bij deze heilige plaatsen kwamen vele mensen om hun "zonden" te belijden, om vergiffenis, heil en zegen af te smeken.
Vergiffenis krijgen zoals met behulp van het kopen van een brief, waarin staat dat degene zijn zonden zijn vergeven. Deze brief wordt 'n "aflaat-brief" of "an Indulgence" genoemd. Dit betekent "barmhartigheid van God". Door boetedoening of "iets te laten" (niet eten, drinken, roken etc.) kreeg men toenadering van het bovenmenselijke, dat door handige priesters gebruikt werd om zonden te vergeven. Oorspronkelijk was de aflaat een kwijtschelding van straf (na het biechten) op grond van goede werken die men gedaan had. Later ging men echter ook aflaten verkopen. Dit waren bewijsjes waarin stond dat je een bepaalde hoeveelheid straf had afgekocht. Het was zelfs mogelijk om straf voor toekomstige zonden af te kopen, wat interessante perspectieven bood voor rijke mensen. Hiermee verdiende de Rooms-Katholieke kerk heel veel geld, dat oa. werd gebruikt voor bv. de kostbare bouw van de St. Pieter te Rome. Ook werden er regelingen getroffen tussen geestelijken en de toenmalige pausen, waarin de opbrengst werd gedeeld. Wanneer er een handelaar in aflaten kwam (aflaatkramer) gingen veel mensen daar naar toe om zoveel mogelijk genade voor een koopje te halen.
Een aflaat is de kwijtschelding van straf voor bedreven zonden. In plaats van aflaten te verdienen door bv. aan een kruistocht deel te nemen of een bedevaart naar Rome te maken, kon men deze sinds de 12e eeuw kopen. Hierdoor konden gelovigen hun zonden afkopen en daardoor, op een relatief gemakkelijke manier, toch in de hemel komen ...
Deze gang van zaken was duidelijk te merken voor integere priesters: wanneer er iemand kwam biechten, merkten zij dat de biechtelingen zich niet zo bekommerden om berouw over hun zonden. Ze hadden immers een aflaat gekocht. Eén van deze priesters, Maarten Luther, kwam tegen deze gang van zaken in opstand. Het begin van de Reformatie was een feit. Op 31 oktober 1517 spijkerde Maarten Luther een groot papier op de deuren van de Slotkapel te Wittenberg. Het waren 95 stellingen wat de aanleiding was voor een geweldige beweging binnen de "Rooms" Katholieke Kerk. En is een "aflaat" dus een zeer on-Bijbels iets ... waarmee men opwierp dat een "boete beter is dan een aflaat"!
De ontwikkeling van offergebied tot tempel is onlosmakelijk verbonden met de offeringen. Archeologisch onderzoek wijst er op dat in de Steentijd en de Bronstijd hele gebieden als heilig werden beschouwd en dat hier offers werden gebracht aan de Goden- of Geestenwereld. In de late Bronstijd en vroege IJzertijd zien we aan de dominante aanwezigheid van grafheuvels dat de rol van de voorouders toeneemt en worden offers steeds vaker op dezelfde plek gebracht. Later in de IJzertijd komen er cultusplaatsen in de vorm van "causedways enclosures" of "viereckschanze". Eerst zijn deze nog nauw verbonden met grafheuvels en urnenvelden, maar later zijn het op zichzelf staande heilige plekken. In de Romeinse tijd verrijzen de eerste tempels, vaak op de plek van vroegere cultusplaatsen. De Nôtre-Dame is een bekend voorbeeld, gebouwd op een heuvel, waar in de oudtijden de Galliërs langs de rivier offerden ...
De RUWATAN
Op Java is het gebruik van een "ruwatan" (="verlossing uit een straf van God") nog steeds zeer in zwang, en lijkt een soort afkoop. Doch een "ruwatan", hoewel van het oorspronkelijke woord "Ruah" (=Roh= "Geest"), is de verwarde situatie proberen in balans te brengen door middels van een heilteken, heilmaal en heiloffer (een affweringsmiddel aanwenden wegens een onheilspellend teken door bv. een wayangvertoning), en staat dichter bij de oorspronkelijke betekenis van een offering.
De "Salawat" zijn daarentegen de gebeden, incluis het geld dat wordt opgehaald voor het bidden bij een begrafenis of offermaal, of bv. ter genezing van een zieke, maar beslist geen afkoop!
Bekend zijn de ruwatans die gehouden werden aan de Zuidkust van Java, toen Indonesië begon te wankelen aan het eind van Soeharto's bewind, veelal gewijd aan de
KONINGIN DER ZUIDZEE ...